Het ervaringsverhaal van Rutger Buma
“Twee keer zaadbalkanker, dat verzin je toch niet?”

Op zijn negentiende kreeg Rutger Buma zaadbalkanker. Hij was er snel bij en alleen een operatie was nodig. Natuurlijk bleef de angst om ziek te worden, maar hij belandde al snel in het 5-jarige follow-up schema en pakte zijn leven weer op. In september 2019 werd hij genezen verklaard. En toen kwam de klap…
“Toen ik pijn kreeg in mijn overgebleven bal, voelde ik uiteraard ook paniek. Maar de cijfers wezen uit dat ik minder dan 1% kans had op nog een keer zaadbalkanker. Dus dat zal het wel niet zijn, dacht ik. De pijn was ook anders dan de vorige keer. Toen voelde ik een bobbel aan de buitenkant van mijn bal. Nu was de bal in zijn geheel hard. De pijn voelde ik dieper, inwendig. Ik ben naar de huisarts gegaan en hoewel zij het niet geheel vertrouwde, dachten we eerder aan een ontsteking. Ze raadde me aan een echo te laten maken, maar ik wuifde het toch een beetje weg. Ik zag mezelf al weer in het ziekenhuis liggen. De vorige echo was voor mij een traumatische ervaring. Angst weerhield me dus van een hernieuwd bezoek aan het ziekenhuis.”
Spoedecho
“Mijn huisarts heeft wel contact opgenomen met mijn arts bij het AvL. En ook die bevestigde: het kon eigenlijk vrijwel geen zaadbalkanker zijn. Maar toen de bal groter werd ben ik uiteindelijk toch voor een echo naar het ziekenhuis in de buurt gegaan. Ik dacht nog dat ik er misschien zoveel op gedrukt en aan gevoeld had, dat het was gaan irriteren. De radioloog in het ziekenhuis wist het niet precies, wat mij natuurlijk niet echt gerust stelde. Hij zag wel iets, maar of dat kanker was, kon hij me niet vertellen. Daarom hebben we toen direct naar het AvL gebeld. Mijn arts, Dr. Kerst, zei: ‘Maak je geen zorgen, we maken een spoedecho morgen en dan kunnen we kanker uitsluiten.’”
"Het Corona-virus zorgt er wel voor dat ik op mijn hoede ben. Mijn angst om ziek te worden is groot."
Toch chemo
“Donderdag is de echo gemaakt en vrijdag heb ik zaad laten invriezen. Dat is trouwens ook een vreemde gewaarwording, maar dat terzijde. De tumormarkers in mijn bloed waren erg hoog. Dus werd me verteld dat ik rekening moest houden met uitzaaiingen. Maar uit de CT-scan bleek dat helemaal niet. Er volgde een operatie en ik moest elke week bloedprikken om te kijken naar de bloedmarkers. Toen ik toch weer zaadbalkanker bleek te hebben, schrok ik enorm. Ik heb begrepen dat Dr. Kerst ook onwijs geschrokken was en stond te schelden op zijn kantoor. Dit komt zo zelden voor, dat verzin je toch niet? Afwachten of ik uitzaaiingen zou krijgen, leek me deze keer niet verstandig. Daarom heb ik in overleg met de arts vervolgens voor een verkorte chemokuur van 3 weken gekozen. Het is niet leuk, maar het zijn tenslotte slechts drie weken van je leven. En bovendien verklein je de kans op uitzaaiingen aanzienlijk. Daarmee ben ik begin maart gestart.”
Vertrouwen in artsen
“Op die chemo heb ik heel goed gereageerd en vreemd genoeg voel ik me nu eigenlijk fitter dan ooit. Het is heel bijzonder, maar ik ben soms na een dag niets doen meer vermoeid dan na een intensieve dag. Haaruitval vond ik eigenlijk het ergste maar mijn haren beginnen ook alweer te groeien. Alles gaat voorspoediger dan voorspeld. Het is niet altijd leuk om elke dag op hetzelfde tijdstip de testosteronzalf te moeten smeren, maar wat moet dat moet. Ik zet er mijn wekker voor. Het werkt gewoon beter in de ochtend en als je hetzelfde tijdstip aanhoudt. In juni heb ik weer een afspraak om het testosteronlevel te prikken. Ik ben benieuwd."
"Het feit dat ik altijd fit geweest ben heeft wel in mijn voordeel gewerkt, denk ik."
Angst moet slijten
Het Corona-virus zorgt er wel voor dat Rutger op zijn hoede is. "Mijn angst om ziek te worden is groot. In principe zou ik het virus aan moeten kunnen, maar laten we dat maar niet uitproberen. Om met mijn eigen angst om te gaan en weer vertrouwen te krijgen in mijn eigen lichaam en de artsen, ben ik net als de vorige keer met een psycholoog gaan praten. Want hoewel de kans nu minder dan 1% is dat ik uitzaaiingen krijg, vind ik het best lastig om daaraan vast te houden. Die angst moet slijten. Het eerste jaar is in dat opzicht heel vervelend, weet ik nog van de vorige keer. Ik wil wel iedereen die hiermee te maken krijgt adviseren naar het ziekenhuis te gaan, óók als je bang bent.”
Afleiding
“Het liefst wil ik weer terug naar mijn ontspannen leven. Maar door de Corona-situatie zit dat er voorlopig nog niet in. Ik volg een master ondernemingsrecht, maar dat staat nu on hold. Ik kan nog een aantal vakken online volgen, verder heb ik niet zo heel veel te doen. Dan is het lastig om het los te laten en niet te gaan piekeren. Ik vermaak me met Netflixen en hardlopen doe ik drie keer in de week. Ik doe dat ook om mijn hoofd leeg te maken. Het feit dat ik altijd fit geweest ben heeft wel in mijn voordeel gewerkt, denk ik. En verder ga ik binnenkort weer terug naar het studentenhuis in Leiden. Daar woon ik met 10 andere studenten, dus dan heb ik ook weer wat afleiding en dat kan ik wel gebruiken. Ze hebben mij onwijs gesteund de afgelopen periode.”
Vrijwilliger
“Omdat ik nu twee keer zaadbalkanker heb gehad en het niet moeilijk vind om erover te praten ben ik op advies van mijn moeder gaan zoeken naar een stichting op dit gebied. Er moest toch iets zijn? Toevallig is Dr. Kerst ook adviesraadlid. Misschien heeft hij de stichting weleens genoemd, maar is het niet bij mij blijven hangen. Ik heb me aangemeld als vrijwilliger en volgens mij heeft Ivo Struik wat leuke projecten voor me, dus daar ga ik me nu voor inzetten.”
Reactie Martijn Kerst, behandelend arts:
"Bij Rutger was de schok zeer groot. Op je 19e zaadbalkanker krijgen is al zeer ingrijpend. Gelukkig kon hij na vijf jaar Active Surveillance ontslagen worden uit de oncologische controle. Uiteraard met het advies voor levenslange zelfcontroles van de resterende zaadbal. De kans op een tweede testistumor is immers groter dan bij gezonde leeftijdsgenoten. Toen hij contact opnam omdat hij ongerust was om de andere bal, volgden er voor hem angstige dagen (en weken). Voor de tweede keer onderging hij een ingrijpende operatie en weer volgden er weken vol onzekerheid en spanning. Hij werd bovendien weggeplukt uit zijn bruisende studentenleven, vol met concrete stageplannen. Na het normaliseren van de serum-tumor-markers (en bij een normale CT scan) volgde adjuvante behandeling met 1 kuur BEP. Als begeleidend medisch oncoloog hebben ik en de uroloog Dr. Oscar Brouwer intens met hem en zijn ouders meegeleefd, want dit raakt ons ook als persoon. Onze opvang op de poli zaadbalkanker is gelukkig altijd snel en persoonlijk. Zeker bij onvoorziene gebeurtenissen bij onze patiënten, bieden wij opvang voor snelle diagnostiek en zo nodig behandeling. Ik denk dat Rutger en zijn ouders heel goed zagen dat ook ik geschrokken was, maar schreeuwen zit niet in mijn karakter."