Wat ís zaadbalkanker eigenlijk?
Als je te maken krijgt met zaadbalkanker, bestaat de kans dat je er nog nooit van gehoord hebt. Of misschien weet je wel van het bestaan, maar weet je verder niet wat het inhoudt. Daarom zetten we hier wat basisinformatie voor je op een rij.
Zaadbalkanker is de meest voorkomende kanker bij mannen tussen de 15 en 45 jaar. Jaarlijks krijgen 800, vooral ‘witte mannen’ de diagnose. Mannen met een donkere huid hebben bijna nooit zaadbalkanker. De overlevingskansen zijn veel gunstiger dan bij de meeste andere vormen van kanker. Meer dan 95 procent van de patiënten overleeft de ziekte.
Zaadbalkanker, teelbalkanker of testistumor?
Zaadbalkanker wordt ook wel teelbalkanker genoemd. Soms gebruiken artsen de term testistumor als ze het over zaadbalkanker hebben. Testis is Latijn voor zaadbal. Kanker is een ziekte waarbij een cel ontspoort. Dit komt door een opeenstapeling van afwijkingen in het DNA. De ontspoorde cel vermeerdert zich vervolgens. Kanker wordt genoemd naar de plek waar de kanker is ontstaan. Zaadbalkanker is dus ontstaan in de zaadbal. Er zijn meerdere vormen van zaadbalkanker. De behandelvormen en genezingskansen zijn per vorm verschillend. Voor de behandeling wordt onderzocht welke vorm je hebt. Het stellen van de juiste diagnose is belangrijk, want alleen dan kunnen de artsen je optimaal behandelen.
Kanker is een ziekte waarbij een cel ontspoort. Dit komt door een opeenstapeling van afwijkingen in het DNA.
Kanker is een ziekte waarbij een cel ontspoort. Dit komt door een opeenstapeling van afwijkingen in het DNA.
Het ontstaan van zaadbalkanker
De aanleg voor zaadbalkanker ontstaat al voor de geboorte. De ziekte ontstaat in of na de pubertijd. Meestal voorkomt het lichaam zelf dat kanker ontstaat. Als een cel ontspoort, repareert het lichaam in de meeste gevallen de schade. Lukt dit niet, dan spoort het immuunsysteem een afwijkende cel op. Pas als dit faalt, ontstaat kanker. In het lichaam worden verouderde cellen vervangen door nieuwe. Dit is een natuurlijk proces. Door ongecontroleerde celvermeerdering kunnen goedaardige (benigne) en kwaadaardige (maligne) tumoren ontstaan. Alleen bij kwaadaardige tumoren spreken we van kanker.
Invasieve uitzaaiing en metastase
Een kankercel is anders dan een normale cel. Een kankercel is ontspoord en heeft zich daardoor onttrokken aan de normale regels van een harmonieus functionerend lichaam. Kankercellen krijgen vaak het vermogen om zich te verspreiden. Ze blijven dan niet meer aanwezig op hun normale plaats in het lichaam. Eerst gebeurt het verspreiden van kankercellen plaatselijk, oftewel lokaal. Dat leidt tot invasieve groei. Dit wil zeggen dat het kankerweefsel door organen heen groeit. Kankercellen kunnen ook groeien op afstand, elders in het lichaam. Dit wordt een uitzaaiing of metastase genoemd.
Erfelijkheid
De aanleg voor zaadbalkanker is soms erfelijk, maar meestal niet. Bij zaadbalkanker is het risico op het krijgen van de ziekte iets groter bij mannen die al zaadbalkanker in de familie hebben. In 2% van de gevallen blijkt deze erfelijke of familiaire vorm van zaadbalkanker voor te komen. Zelfonderzoek is dan extra belangrijk. Een vroege ontdekking kan nare behandelingen voorkomen en vergroot de genezingskans.
Om zelfonderzoek te bevorderen lanceerden we in 2021 de campagne ‘Check je kiwi’s’:
Kwestie van pech
De meeste zaadbalkankerpatiënten hebben geen erfelijke aanleg en dan wordt er gesproken over een somatisch (spontaan) ontstaan. Het krijgen van zaadbalkanker is meestal een kwestie van pech. Je kunt het niet voorspellen en je kunt het niet voorkomen.
Een kankercel is anders dan een normale cel. Een kankercel is ontspoord en heeft zich daardoor onttrokken aan de normale regels van een harmonieus functionerend lichaam.
Een kankercel is anders dan een normale cel. Een kankercel is ontspoord en heeft zich daardoor onttrokken aan de normale regels van een harmonieus functionerend lichaam. Kankercellen krijgen vaak het vermogen om zich te verspreiden.
Invloeden van buitenaf
Soms kan het ontstaan van bepaalde kankers herleid worden tot blootstelling aan een schadelijke stof. Het inademen van asbestdeeltjes kan bijvoorbeeld leiden tot mesothelioom. Roken van sigaretten kan leiden tot longkanker. Inmiddels is aangetoond dat roken de oorzaak kan zijn voor meer vormen van kanker. Ook in voeding, of meer algemeen in de omgeving, kunnen bestanddelen zitten die schadelijk zijn voor het lichaam en die tot kanker kunnen leiden. Voor zaadbalkanker is er geen specifiek verband tussen een schadelijke stof en de ziekte bekend. Mogelijk is er wel een verband tussen marihuanagebruik en zaadbalkanker.
Mobiele telefoon
Veel mensen denken dat een telefoon in de broekzak kan leiden tot zaadbalkanker. Onderzoek heeft dit verband niet kunnen aantonen.