Joost en Teddy praatten voor de camera over intimiteit na kanker
“De documentaire had voor ons een therapeutische werking”
Onlangs werd de 2doc documentaire Privégesprekken uitgezonden op televisie. Hierin staat praten over seks na kanker centraal. Zaadbalkankerpatiënt Joost en zijn vrouw Teddy gingen met elkaar in gesprek over intimiteit. Ze vertellen waarom én wat het hen heeft gebracht.
Het verhaal van Joost in het kort “Met veel rugpijn en een trombosebeen belandde ik voor het eerst in mijn leven in het ziekenhuis. In eerste instantie kreeg ik daar de diagnose alvleesklierkanker en was ik letterlijk ten dode opgeschreven. Maar ze konden nog altijd de bron niet vinden, dus de maag/lever/darm-arts bleef verder kijken. Tot een specifieke tumormarker, kenmerkend voor zaadbalkanker, ongekend hoog bleek. De echo die volgde liet een volledig zwarte bal zien. Wat voor de een de mokerslag is, was voor mij goed nieuws. Ze konden me beter maken! Een operatie, chemo en nog een operatie volgden. Thuis werd ik verzorgd door Teddy, die de hele stad doorfietste voor die ene speciale kroket als ik weer eens mijn smaak was verloren door de chemo. Nu ik dat stadium voorbij ben, probeer ik de patiënt in mijzelf naar de achtergrond te duwen en weer de man te zijn die ik was. Teddy, van nature een stuk avontuurlijker dan ik, haalde me over mee te doen aan de documentaire en daar ben ik haar dankbaar voor.”
Het verhaal van Teddy in het kort “Toen ik Joost met een trombosebeen naar de eerste hulp bracht, dacht ik: die ben ik kwijt. De ‘massa’ in de buikholte leek zijn bloedvaten te beknellen. De korte prognose die bij de diagnose alvleesklierkanker hoort, was een donderslag. Je haalt je van alles in je hoofd. Als de oncoloog dan uiteindelijk toch een andere oorzaak vindt, die te behandelen is, dan ben je alleen maar opgelucht. Toch was de periode daarna voor ons allebei ook nog heel pittig. Joost kwam tussen de chemo’s naar huis en zodra hij een beetje opgeknapt was, moest hij weer weg. We probeerden als gezin die korte periodes extra van elkaar te genieten. Zelf bleef ik ook sporten en wat tijd voor mezelf nemen. Ik kon gelukkig veel thuis werken. Maar op een gegeven moment zit je er dan toch doorheen. Ik was blij verrast dat ik dat uiteindelijk eerlijk mocht toegeven, toen een zorgverlener vroeg naar míj. De rol van de partner wordt vaak onderschat. De documentaire is voor mij een manier om dát over te brengen en andere mensen te helpen het gesprek over intimiteit aan te wakkeren.”
“Ik dacht direct, waarom niet meewerken aan de documentaire? Als we er andere mensen mee kunnen helpen, dan doe ik dat graag"
Wanneer besloot je mee te doen aan een documentaire over seks na kanker? Joost: “Ik zit bij een gespecialiseerde fysiotherapeut in het Cancer Care Center en sport daar met vijf mannen. We kregen de vraag of een van ons wilde meedoen aan de documentaire. Daar werd in eerste instantie een beetje om gelachen, natuurlijk. Een aantal zei direct nee. Ik en nog twee mannen wilden het eerst met onze partner bespreken. Ik ben zelf niet zo’n prater, maar wilde ook niet direct afwijzen.”
Teddy: “Ik dacht direct, waarom niet? Als we er andere mensen mee kunnen helpen, dan doe ik dat graag. Joost is wel de behoudendste van ons twee, maar ik kon hem toch overhalen mee te doen. We zijn het als een avontuur aangegaan.” Hadden jullie er bepaalde verwachtingen van? Joost: “We hebben thuis een voorgesprek gehad en ik ben ook naar de opnames geweest van de fysiotherapeut die je in de documentaire ziet. Daar leerde ik de regisseur kennen en dat gaf al wel een goed gevoel. Het voorgesprek was ook helder. We hadden te allen tijde een escape. Dat voelde heel veilig.”
"De documentaire is voor ons een aanzet geweest om het weer samen over seks en intimiteit te hebben. We kregen van alle mensen die ons hebben gesteund ook fijne reacties"
Hoe hebben jullie je voorbereid op de opname? Teddy: “Nauwelijks. Ze hebben ons namelijk geadviseerd het onderwerp vooraf niet uitvoerig te gaan bespreken. En dat was precies goed, daardoor zijn onze antwoorden ook heel puur en kwetsbaar. Bij opnames heb je een bepaald beeld, maar zo ging het helemaal niet. We hebben eigenlijk geen camera gezien. Ik vind ook dat het heel mooi in beeld is gebracht.”
Joost: “Ik schrok eigenlijk in eerste instantie toch nog van de vragen. Maar als je dan eenmaal met elkaar in gesprek gaat en ziet dat zij het ook spannend vindt, dan vertel je gewoon.”
Wat heeft deze documentaire jullie opgeleverd? Teddy: “Veel! Het is voor ons een aanzet geweest om het weer samen over seks en intimiteit te hebben. We kregen van alle mensen die ons hebben gesteund ook fijne reacties. Het voelt heel positief om open te zijn over dit onderwerp en ik hoop vooral ook dat we andere mensen hiermee helpen om het gesprek aan te gaan.”
Joost: “Het had een soort therapeutische werking op ons als stel. In de auto terug heb je dan echt nog veel na te praten. Je komt nader tot elkaar. Voor mij heeft het ook het inzicht gegeven dat het weer tijd is om de patiënt in mij om te ruilen voor de man in mij. Daar ben ik alleen maar heel blij om.”
Leestip van Joost en Teddy: Het boek van Nadja Hupscher: Geluk is met een K. Hierin wordt het leven met zaadbalkanker mooi en liefdevol beschreven.
Lees het interview met Nadja Hüpscher over haar boek: