In 2020 voelt Chris Peek iets vreemds aan zijn bal. Hij weet meteen: dit klopt niet. “Eén van mijn ballen lag helemaal tegen mijn been aan. Mijn gevoel zei gelijk dat er iets mis was. Mijn broer had een paar jaar eerder ook zaadbalkanker gehad. Dankzij de kennis die ik daardoor had, gingen bij mij gelijk de alarmbellen af.”
In de familie
Zijn broer sprak tijdens zijn eigen traject niet veel over de ziekte. “Mijn broer is een binnenvetter. Hij vertelde me wel de noodzakelijke dingen, zoals wanneer hij op controle ging. Maar inhoudelijk deelde hij niet zo veel. Toen ik zelf het voorgevoel kreeg dat ik zaadbalkanker had, belde ik hem al gauw. Hij zei tegen mij dat ik zo snel mogelijk naar de huisarts moest gaan, want je moet er vroeg bij zijn. Dus dat is wat ik deed.”
Snelle diagnose
Diezelfde week zit Chris bij de dokter. “De huisarts verwees me binnen no-time door naar het ziekenhuis. Doordat ik vertelde dat mijn broer ook teelbalkanker had gehad én mijn bal hard aanvoelde, was mijn diagnose al snel duidelijk. In het ziekenhuis kreeg ik een echo. Ook de arts zei meteen: ‘dit is niet goed’. De volgende dag lag ik al op de operatietafel. Het verwijderen van mijn bal was gelukkig een kleine ingreep. Maar alles, van diagnose tot behandeling, ging wel even supersnel. Ik herstelde relatief vlug en was binnen twee weken alweer aan het werk in de bouw.”
“Omdat ik zelf een voorgevoel had, had ik de knop ook al een beetje omgezet”
Nuchter karakter
“Gelukkig ben ik vrij nuchter van aard. En ik wist door mijn broer dat de overlevingskans groot was. Als je er op tijd bij bent, is het redelijk goed te behandelen. Ik schrok natuurlijk wel van mijn diagnose, maar omdat ik een voorgevoel had, had ik de knop ook al een beetje omgezet. Ik heb veel gegoogeld om mezelf te informeren. Inmiddels kan ik mezelf bijna arts noemen!”
Niets te zien
Helaas is dat nog niet het einde van het verhaal van Chris. Anderhalf jaar later voelt hij opnieuw iets dat niet goed zit. “Voordat het zichtbaar werd wist ik al dat er iets in mijn lijf aan de hand was. Op de echo zagen ze in eerste instantie niets. Maar toen ik twee maanden daarna op controle kwam, was het toch raak. Ik had zaadbalkanker in mijn andere bal. Ik zal nooit het moment vergeten dat een extra arts de kamer binnenkwam. Ik wist meteen hoe laat het was. Hun blikken spraken boekdelen: ‘Je bent weer aan de beurt’. Zo verloor ik ook mijn andere teelbal.”
Uitzaaiing
“Een jaar na de tweede ingreep vonden de artsen een uitzaaiing in mijn lymfeklier. Ze konden niet met zekerheid zeggen of die van de eerste of tweede keer kanker kwam. Zelf gok ik de tweede, omdat ik toen zelf iets voelde wat nog niet te zien was. Positief was dat de uitzaaiing nog niet heel groot was. Ik heb toen een protonenbehandeling gekregen in Groningen: een reeks van vijftien bestralingen, waarvan ik niks gevoeld heb! Een stuk minder heftig dan de gewone bestraling die de meeste patiënten krijgen. Daar mag ik mijn handen voor dichtknijpen.”
“Ik zal nooit het moment vergeten dat een extra arts de kamer binnenkwam. Ik wist meteen hoe laat het was”
Schommelende hormoonbalans
Hoewel het lichaam van Chris goed herstelt, begint hierna de grootste uitdaging. “Zonder ballen maak je zelf geen testosteron meer. En dat heeft enorme invloed op hoe je je voelt, fysiek én mentaal. Vanuit de artsen kreeg ik weinig informatie en begeleiding op dit vlak. Ik ben dan wel twee jaar kankervrij, maar het op orde krijgen van je hormoonbalans is zo makkelijk nog niet. En ik moest het allemaal zelf, zonder goede hulp, ondervinden.”
Moeizame zoektocht naar balans
“Eerst kreeg ik een gel mee naar huis, maar die werkte niet voldoende. Dus stapte ik over op injecties. Ik begon volgens de voorschriften: één injectie per drie weken. Maar aan het einde van de cyclussen voelde ik me vreselijk. Ik was vaak humeurig of emotioneel. Het voelde alsof ik in een hormonale achtbaan zat.”
culpa est
Eiusmod culpa sit in.
et incididunt
Reprehenderit consequat nisi. Dolore id aliquip eu commodo anim.
incididunt nulla
Velit culpa non adipisicing exercitation.
ipsum tempor
Enim consectetur amet consectetur voluptate aliquip culpa.
consequat ipsum
Nisi nulla cupidatat reprehenderit. Culpa sunt eiusmod laboris eu labore.
Impact op relatie
De hormoonschommelingen hebben grote impact op de relatie van Chris. “Ik denk wel dat dit mij mijn relatie heeft gekost. We hadden veel ruzie. Uiteindelijk zijn we uit elkaar gegaan. Als ik meer begeleiding had gehad, denk ik dat het anders had kunnen lopen. Inmiddels prik ik vaker een kleinere dosis. Dat bevalt me veel beter. Geen grote pieken en diepe dalen meer. Ik voel me een stuk stabieler. Maar onze relatie komt niet meer terug.”
Een andere man
“Zaadbalkanker zal altijd een onderdeel in mijn leven blijven. Na kanker voel je je een andere man. Natuurlijk denk je af en toe overal over na. Het is gevoelsmatig toch een stukje mannelijkheid dat je verliest. Soms maken collega's of vrienden grapjes als ‘ik lach mijn ballen uit mijn broek’. Ik probeer er niet al te veel bij stil te staan en maak een grapje terug, zoals ‘dat gaat bij mij niet meer'. Of ik er nou echt last van heb? Nee, dat niet. Ik kan er niks meer aan veranderen en moet toch verder met het leven. Protheses zag ik niet zitten. Het voelde niet als van mij.”
“Over mijn hormoonhuishouden kreeg ik helemaal geen uitleg. Daar had ik het allermeeste last van”
Open op het werk
Op zijn werk praat Chris veel over zijn ziekte: “Ik merk dat het een gevoelig onderwerp blijft. Als ik vertel wat ik heb meegemaakt, zie ik mijn collega's even slikken. Ik zeg vaak tegen ze: ‘Check jezelf. Dit is iets waar je vroeg bij moet zijn.’ Of ze dat ook echt doen, dat weet ik natuurlijk niet. Maar ik vind het wel belangrijk om hen hierover te informeren.”
Laat je informeren!
“Wat ik anderen met zaadbalkanker wil meegeven is: laat je goed informeren. Zeker over wat er gebeurt als je testosteronhuishouding verandert. Over mijn kanker kreeg ik duidelijke uitleg. Maar over mijn hormonen? Helemaal niks. En daar had ik juist het meeste last van.”
Voor vragen over de mannelijke hormoonhuishouding en testosteronsuppletie kun je terecht bij de androloog. Deze arts is gespecialiseerd in mannelijke hormoonhuishouding en stoornissen.
Je kunt ook te maken krijgen met een endocrinoloog. Dit is een arts die hormonen behandelt.
Laat je verwijzen via de verpleegkundig specialist of behandelend internist-oncoloog.
Spoiler-alert: in ons dubbeldikke juli-augustusnummer hebben we een interview met androloog Jetske van Breda (UMC Utrecht).