Zaadbalkanker zet je leven op zijn kop. Ook tussen de lakens verandert er (tijdelijk) nogal wat. De man van Rosa kreeg drie keer zaadbalkanker. Welke impact had de ziekte op hun kinderwens en hun seksleven? Ze vertelt graag haar persoonlijke ervaringen. “De eerste keer was ik heel erg met mijn man bezig en met wat hij zou voelen, vinden of denken.”
Rosa: “Toen mijn man de diagnose kreeg, en duidelijk werd dat zijn prognose goed was, kwam bij mij toch direct mijn kinderwens naar boven. Zou het nog wel mogelijk zijn om nog een kind te krijgen? We hadden al een zoontje van vijf maanden, maar we hadden zeker de wens voor een tweede kind. Achteraf voelde ik me best schuldig over de vraag die ik dan ook meteen aan de arts stelde: of mijn man nog wel vruchtbaar zou zijn na de operatie, wanneer hij nog maar één bal zou hebben. Hij had immers wel wat anders aan zijn hoofd.
Toen mijn man voor de tweede keer gediagnosticeerd werd, en hij een chemobehandeling moest ondergaan, was zijn vruchtbaarheid wederom mijn zorg. Misschien best wel egoïstisch, maar op zo’n moment is het nog moeilijk te overzien welke ellende chemo allemaal veroorzaakt. En hoe prioriteiten eigenlijk vanzelf verschuiven. Lange tijd was mijn man zo doodziek, dat onze focus volledig op zijn herstel was gericht. Mijn kinderwens verdween tijdelijk totaal uit beeld.
“Mijn man vroeg zich af of ik hem nog wel aantrekkelijk vond. Zeker!”
Voor mij, en voor ons samen, was het niet moeilijk om onze seksualiteit te herontdekken. In het begin was het even wennen om mijn man naakt te zien en om seks te hebben. Niet zozeer omdat hij een bal miste, maar meer omdat ik me kon voorstellen dat hij het ongemakkelijk zou vinden. Ik was heel erg met hem bezig en met wat hij zou voelen, vinden of denken. En achteraf bleek dat dit andersom ook zo was. Mijn man vertelde dat hij niet onzeker was geworden over zijn lichaam of over zijn mannelijkheid, maar dat hij zich meer afvroeg of ik hem nog wel aantrekkelijk vond. Wat zeker het geval was. Sterker nog, hij heeft ook best een aantal flinke littekens overgehouden aan een lymfeklierdissectie na de derde diagnose. Die littekens herinneren me natuurlijk aan die zware tijd, maar vooral aan hoe sterk en krachtig mijn man zich daar doorheen heeft geslagen. Hoe hij uit deze hele achtbaan is gekomen. En dat vind ik juist heel aantrekkelijk.
Tijdens de behandeling heb ik seksueel intiem contact eigenlijk niet gemist, wel het knuffelen en je (mentaal) verbonden voelen met elkaar. Wij zijn best van elkaar verwijderd geraakt. Ieder zat op z’n eigen eilandje z’n eigen battles te voeren. Mijn man worstelde zich door zijn behandeling: door zijn fysieke uitdagingen van het ziek en misselijk zijn, door mentale uitdagingen of hij het wel ging redden. Ik probeerde de boel thuis draaiende te houden, voor ons zoontje te zorgen en te werken. Onze prioriteit was letterlijk en figuurlijk overleven, en er was alleen ruimte voor datgene wat daarvoor nodig was.
“De eerste keer seks voelde als de ultieme overwinning, op allerlei vlakken!”
Om eerlijk te zijn weet ik niet meer hoeveel tijd er na de behandeling verstreek voordat we weer seks hadden. Wat ik nog wel weet is dat het een beetje leek alsof het voor het eerst was. Vooral mentaal was het voor mij bijzonder. We moesten echt opnieuw connecten. Het voelde dan ook als de ultieme overwinning, op allerlei vlakken, om weer seks te hebben. Nu, langere tijd na de behandeling, speelt kanker helemaal geen rol meer in ons seksleven.
Wat misschien nog interessant is om te vertellen; toen alles weer wat rustiger en beter ging met iedereen, kwam mijn kinderwens weer naar boven. Gelukkig kwam die bij mijn man uiteindelijk ook weer terug. Er was ons verteld dat we wel een x aantal maanden moesten wachten met zwanger worden na de chemobehandeling (ik weet niet meer hoe lang), maar dat het daarna geheel veilig was om het op natuurlijke wijze te proberen. We planden echter ook afspraken in bij de fertiliteitsarts, want de kans dat het via de natuurlijke weg ging lukken was wel klein geworden. Maar wonderlijk genoeg was het ons gegund om zonder medisch ingrijpen zwanger te worden. We waren uiteraard dolblij en opgelucht, maar tegelijkertijd bleef bij mij toch de angst rondom ‘chemorestjes’ een beetje hangen. De ingevroren zaadjes waren misschien toch veiliger geweest?! En ondanks allerlei geruststellende gesprekken met de arts, was ik pas overtuigd toen onze dochter gezond geboren werd. Na onze dochter kregen we een paar jaar later zelfs nog een meisje op de natuurlijke manier.
“Openheid over je zorgen en angsten kan heel bevrijdend zijn, ook als het gaat om intieme zaken”
Tot slot: voor de kankerdiagnose van mijn man vond ik het best gek om met anderen te praten over seksualiteit, intimiteit, hormonen, testikels, erecties, zaadlozingen, vruchtbaarheid et cetera. Maar tijdens de ziekte- en ziekenhuisperiode waren dit hele gangbare onderwerpen die we met artsen en verpleegkundigen bespraken, waardoor ze nu niet meer ongemakkelijk zijn. Ik zou dan ook willen meegeven dat openheid over je zorgen en angsten heel bevrijdend kan zijn, ook al gaat het misschien over heel kwetsbare of intieme dingen. Er zijn zoveel meer mensen die vergelijkbare uitdagingen hebben als jij, soms helpt een stukje (h)erkenning nou eenmaal. En het allerbelangrijkste op dit gebied: gun elkaar tijd en ruimte. Om open te kunnen zijn over wat je voelt, denkt en wilt. En om (weer) intiem te zijn op een manier die voor jullie werkt binnen de nieuwe realiteit.”