In 2017 zijn Joris en zijn vriendin Lisa pas net samen als hij te horen krijgt dat hij zaadbalkanker heeft. Een onzekere periode breekt aan. Welke behandelingen moet hij ondergaan? En wat betekent dit voor hun toekomst?
Dag voor dag pakken ze de uitdagingen aan, van ziekenhuisbezoeken tot moeilijke keuzes over vruchtbaarheid. Wat begint als een kersverse relatie, groeit uit tot een stevig partnerschap waarin ze elkaar blijven steunen. Acht jaar later krijgt Joris opnieuw zaadbalkanker. Deze keer met een baby van twee maanden in hun armen.
Samen vertellen ze hoe ze twee keer zaadbalkanker in hun leven en relatie verweven hebben en wat het met hen deed.
Druk bij het bukken
De eerste keer dat Joris merkt dat er iets mis is, is hij net achttien. Joris: “Als monteur ben ik de hele dag in beweging. Op een dag voelde ik erge pijn tijdens het bukken. Alsof ik heel nodig moest plassen, maar het straalde door naar beneden. De huisarts vermoedde een bijbalontsteking en gaf me antibiotica. Even leek het beter te gaan, maar al snel kwamen de klachten terug. Een echo volgde. Daaruit bleek dat ik zaadbalkanker had, met uitzaaiingen in de lymfeklieren in mijn buik. De dag erna lag ik op de operatietafel. Mijn bal moest eruit.”
Vreemde in het ziekenhuis
Voor Lisa is het een ingewikkelde tijd: “We waren pas twee weken samen toen hij ziek werd. In het ziekenhuis voelde ik me een buitenstaander. Zijn familie en vrienden kenden me niet of nauwelijks en ik zat daar ineens, tussen iedereen in. Ik snapte het wel, ik was nieuw. Maar ik wilde er wel zijn. Daar deed ik ook mijn best voor. Als ik langskwam, sliep Joris vaak. Hij had soms niet eens door dat ik er was. Hierdoor dachten zijn vrienden dat ik er niet voor Joris was geweest. Dat klopte niet, maar ze namen het me wel kwalijk. Dit alles zorgde achteraf voor een breuk in de vriendengroep. Ik heb daar tot op de dag van vandaag last van. Hopelijk kan ik het op deze manier eindelijk afsluiten en een plekje geven.”
“Ze wilde liever een kind van mij alleen opvoeden, dan een nieuw leven moeten opbouwen”
Al vroeg nadenken over later
Het stel staat voor een serieuze keuze als de arts vraagt of Joris zijn zaad wil laten invriezen. Joris: “We waren nog jong en pas net bij elkaar. Dan denk je nog helemaal niet na over kinderen. Toch besloten we het wel te doen. Later heb ik ook vastgelegd dat Lisa er recht op zou hebben als ik zou overlijden. Zij wilde in dat geval geen heel nieuw leven opbouwen, maar liever een kind van mij alleen opvoeden. Niet iedereen begreep dat, maar voor ons voelde het goed.”
Chemo en onzekerheid
Na de operatie krijgt Joris een chemokuur van negen weken: “In het begin was ik nog redelijk fit. Ik zat zelfs op de hometrainer in het ziekenhuis. Maar na een paar dagen werd ik toch flink beroerd. ’s Nachts werd ik benauwd doordat bepaalde medicatie een verkeerde uitwerking had. Toen ik daarmee stopte, werd ik flink ziek, want het hielp juist tegen de misselijkheid van de chemo. Dat ging dus niet zo soepel. Ik ben ook een tijdje kaal geweest, maar daar had ik niet zo'n last van.”
Na de chemo is hij schoon, maar de impact blijft. “Ik had ineens twijfels over alles. Mijn werk, onze relatie, of ik dingen nog wel kon. Die onzekerheid bleef lang hangen.”
Voor Lisa is het ook zwaar. Ze zit midden in haar examenjaar. “Soms kon ik een week niet langskomen. Dat voelde vreselijk, maar ik moest ook aan mijn studie denken.”
Geen prothese
Na de operatie kiest Joris ervoor geen prothese te nemen. “Ik voelde me niet minder met één bal. En ik had geen zin in gedoe of complicaties.” Lisa steunt hem daarin volledig: “Hij vroeg wat ik ervan vond. Maar ik zei: het is jouw lichaam. Jij moet je er goed bij voelen.”
“Ik zat huilend in de wachtkamer, met alle hormonen van de bevalling nog in mijn lijf”
Tweede keer raak
Zes jaar later voelt Joris opnieuw pijn, deze keer onder de douche. “Ik besloot weer naar de huisarts te gaan en werd ingepland voor een echo. Wat denk je? Precies op mijn verjaardag! Toen ik daar lag, wist ik eigenlijk al dat het niet goed zat.”
Lisa: “De timing was heftig. Ik was net twee maanden ervoor bevallen van onze dochter. Ik zat daar in de wachtkamer, met al die hormonen van de bevalling nog in mijn lijf, helemaal overstuur. We wisten nog niks, maar ik voelde gewoon: dit is mis.”
Onvergetelijke verjaardag
De uitslag van de echo bevestigt de vermoedens van het stel. Joris: “De zaadbalkanker was terug en de bal die ik nog had, moest er ook uit. Het was heel gek, want we vierden diezelfde dag, na de echo, alsnog dat ik jarig was. Terwijl ik de dag erna weer geopereerd werd. Mijn verjaardag voelde als een soort combinatie van feest en troost. Na de operatie maakten ze nog een echo, en ze belden al snel dat deze goed was. De weefseluitslag volgde later. Gelukkig geen uitzaaiingen. Ik was weer schoon!”
“De tweede keer hadden we meer te verliezen”
Meer te verliezen
De tweede keer kanker hakt er op een andere manier in. Lisa: “De eerste keer was ik een stuk jonger, waren we maar net samen en was ik druk met school. De tweede keer hadden we een gezin en een huis. We hadden samen een leven opgebouwd. Dan heb je meer te verliezen. Ik dacht echt: straks sta ik alleen met een baby. Ik had geen werk en geen inkomen. En hij kon niks doen in huis. Dat was zwaar.”
Toch zetten ze samen door. Joris: “We hadden het al een keer gedaan, dus dan konden we het nu ook.”
Testosterongel smeren
Joris: “Omdat ik beide testikels mis, smeer ik dagelijks testosterongel. Elke ochtend twee pompjes op mijn schouderblad. In het begin was het wennen. Ik kreeg opvliegers en reageerde vaak snauwerig.” Lisa merkt ook verandering. “Hij reageert soms anders dan normaal. Dat is af en toe best pittig, maar ik weet dat het erbij hoort.”
Joris: “We lazen een artikel in Zaadbalkanker Online over een man die heftige klachten kreeg door zijn testosteronbehandeling. Dat hielp ons echt om dit serieus te nemen. En richting te geven aan de gesprekken met mijn arts.”
“Testosteron smeren is iets waar je dagelijks mee bezig bent”
Meer dan een beetje smeren
Joris praat veel en open over zaadbalkanker. “Ik merk dat veel mensen weinig weten over de gevolgen van zaadbalkanker. Ze zien hormoontherapie bijvoorbeeld als ‘gewoon wat crème smeren’. Maar vergelijk het met suikerziekte. Daar ben je ook de hele dag mee bezig. Testosteron smeren is een routine die je moet aanleren en waar je dagelijks mee bezig bent. Je kunt het niet zomaar overslaan.”
Lisa vult aan: “Soms moet ik mensen uitgebreid uitleggen hoe het allemaal zit. Bijvoorbeeld waarom klaarkomen bij Joris nu anders werkt. Dan denk ik: je hebt toch biologie gehad?”
Gouden lijm
Samen zaadbalkanker doorstaan is niet makkelijk. Maar Joris en Lisa deden het. En dat niet één, maar twee keer. Lisa: “Onze relatie voelt als een Japanse vaas die met goud is gelijmd. Mooier geworden door de barsten.”
Volgens Joris mag er meer aandacht komen voor zaadbalkanker én gesprekken hierover. “Als ik met mensen praat en over zaadbalkanker begin, blijkt bijna iedereen wel iemand te kennen die iets soortgelijks heeft meegemaakt. Dus waarom maken we het niet normaler om erover te praten?”