17. Afsluiten van verzekeringen
Bij het afsluiten van een hypotheek is het afsluiten van een overlijdensrisicoverzekering (ORV) vaak verplicht. Als je eenmaal kanker hebt gehad is het afsluiten van zo’n verzekering niet altijd eenvoudig. Dit geldt ook voor een uitvaartverzekering of een arbeidsongeschiktheidsverzekering. Als je kanker hebt gehad bestaat de kans dat je wordt geweigerd, of dat je een torenhoge premie moet betalen. Als je zaadbalkanker hebt gehad is het niet onmogelijk om een verzekering af te sluiten.
17.1 Het afsluiten van een overlijdensrisicoverzekering (ORV)
Vroeger werd de overlijdensrisicoverzekering (ORV) levensverzekering genoemd. Een overlijdensrisicoverzekering (ORV) is een verzekering die een vooraf afgesproken bedrag uitkeert als de verzekerde tijdens de looptijd van de verzekering komt te overlijden. Meestal is de ORV gekoppeld aan een hypotheek, zoals bij het kopen van een huis. Het woord risico in ORV zegt al dat het gaat om een risico; een risico om te overlijden. De verzekeraar maakt een schatting van het risico op overlijden en dus ook een schatting van de kans dat het verzekerde bedrag moet worden uitgekeerd. Hoe hoog het risico is hangt af van een aantal factoren, zoals leeftijd, leefstijl (roken, overgewicht) of (chronische) ziektes. Een verzekeraar gaat uit van bepaalde statistieken of sterftetabellen om uit te kunnen rekenen of iemand een verhoogd risico heeft op ziekte of overlijden. Voor het afsluiten van een ORV moet een gezondheidsverklaring worden ingevuld. Deze moet je naar waarheid invullen. Naar aanleiding van deze verklaring kan de medisch adviseur van de verzekeringsmaatschappij besluiten aanvullende gezondheidsinformatie op te vragen bij een huisarts of behandelend(e) specialist(en).
Lees meer over de gezondheidsverklaring op de website van Bond van verzekeraars: www.verzekeraars.nl/publicaties/longrea ds/gezondheidsverklaring.
17.2 Is een OVR verplicht bij het kopen van een huis?
Bij het afsluiten van een hypotheek is het afsluiten van een ORV vaak verplicht. De hypotheekverstrekker heeft met de ORV namelijk zekerheid dat de hypotheek wordt afbetaald als de verzekerde komt te overlijden. Het verplicht zijn van de ORV is afhankelijk van een aantal omstandigheden. Dit zijn bijvoorbeeld: de koopsom en waarde van de woning en de hoogte van de eventuele eigen inbreng. Bij het afsluiten van een hypotheek met de zogenaamde Nationale Hypotheek Garantie (NHG) is een ORV verplicht als de hypotheek meer dan 80% van de waarde van de woning is. Het is goed te beseffen dat een ORV niet in alle gevallen verplicht is en dat het dus mogelijk is om een huis te kopen zonder daarbij een ORV af te sluiten. Nadeel hiervan is dat bij eventueel overlijden de nabestaanden te maken krijgen met een hypotheekschuld. Laat je vooraf informeren door een hypotheekadviseur.
17.3 Kan ik een OVR afsluiten?
Ja, als je curatief (=genezend) behandeld bent voor zaadbalkanker dan kun je een ORV afsluiten. Hou er wel rekening mee dat het afsluiten van een ORV tijd in beslag neemt, vanwege je medische geschiedenis. Hou er ook rekening mee dat de kans bestaat dat je een hogere premie moet betalen. Probeer te voorkomen dat je wordt afgewezen, of een veel te hoge premie moet betalen. Het is het verstandig bij het afsluiten van een verzekering gebruik te maken van de Maatwerkroute van NFK/Independer of via een bemiddelaar (zoals Intermediair Chronisch Zieken). Met behulp van de medische verklaring van jouw behandelaar gaan zij voor jou offertes opvragen bij verschillende verzekeraars. Hiervoor betaal je wel bemiddelingskosten, maar je voorkomt te hoge verzekeringspremies én een mogelijke afwijzing. In figuur 17.1 kun je zien dat verzekeraars verschillende premies hanteren. Door het afsluiten van een verzekering via een tussenpersoon te laten lopen voorkom je dat je teveel premie moet betalen, zoals bij verzekeraar 1.
Figuur 17.1 Grote premieverschillen per verzekeraar
17.4 Moet ik 5 jaar wachten voordat ik een ORV kan afsluiten?
Nee, dat hoeft niet. Ex-zaadbalkankerpatiënten kunnen vaak een ORV afsluiten als hun behandeling (operatie en/of chemotherapie/bestraling) het liefst minimaal 2 jaar geleden is. Omdat zaadbalkanker over het algemeen binnen 2 jaar terugkeert, áls dat überhaupt gebeurt, kan jouw specialist dat gegeven in de medische verklaring zetten. De ervaring leert dat het afsluiten van een verzekering na 2 jaar schoon te zijn van zaadbalkanker eigenlijk altijd lukt, maar nog te vaak voor een (te) hoge premie.
Meer lezen over kanker en verzekeren: www.kankerenverzekeren.nl. Meer lezen over de Maatwerkroute: www.nfk.nl/kanker-en-verzekeren/maatwerkroute-nfk- independer. Meer lezen over het aanbod van ICZ (Intermediair voor chronisch zieken): www.icz.nu.
17.5 Schone lei-beleid
De schone lei houdt in dat ex-kankerpatiënten die ziektevrij zijn gebleven na een bepaalde termijn niet meer aan hun verzekeraar hoeven te melden dat ze kanker hebben gehad als wordt gevraagd naar hun medisch verleden. Om in aanmerking te komen voor het schone lei-beleid geldt een kankervrije termijn van 10 jaar. Voor mensen die minderjarig waren toen kanker werd vastgesteld, wordt dit 5 jaar. Als iemand is genezen van kanker mag een verzekeraar daar na de vastgestelde termijn van 5 of 10 jaar niet meer naar vragen. De verzekeraar moet de ex-patiënt op dezelfde manier behandelen als mensen die geen kanker hebben gehad. Dit zogeheten ‘schone lei-beleid’ betreft overlijdensrisicoverzekeringen en op uitdrukkelijk verzoek van de verzekeraars ook uitvaartverzekeringen. Dit is natuurlijk heel goed nieuws! Maar 10 jaar is best een lange tijd om te moeten wachten als je in de twintig bent en je wilt je droomhuis kopen met of zonder een partner. Zoals in paragraaf 17.4 is vermeld hoef je bij zaadbalkanker geen 10 jaar te wachten om een overlijdensrisicoverzekering af te sluiten. Onderstaande tabel laat zien wanneer je met zaadbalkan er in aanmerking komt voor het schone lei-beleid. Stichting Zaadbalkanker heeft met de NFK succesvol gepleit voor deze kortere termijnen.
Pijnlijk en lastig Veel kankerpatiënten voelen zich gediscrimineerd en extra gestraft, omdat ze moeilijk een verzekering kunnen afsluiten. Dat is inderdaad erg lastig en soms ook ronduit pijnlijk. Nadat je een nare periode hebt gehad, voelt het bij het afsluiten van een verzekering alsof je nog een trap na krijgt. Ook kun je het gevoel hebben dat je ziekte(geschiedenis) je blijft achtervolgen, ook als je al heel lang schoon of genezen bent. Realiseer je dat je niet de enige bent die hier problemen van ondervindt. Met een hierboven genoemd ‘schone lei-beleid’ komt er gelukkig uiteindelijk wel een keer een streep door jouw kankerverleden.
Meer lezen op de website van nfk over het schone lei-beleid: https://nfk.nl/themas/kanker-en-verzekeren/schone-lei-regeling-voor-ex-kankerpatiënten